Dấu hiệu tai biến mạch máu não: Nhận biết sớm để tránh hậu quả nghiêm trọng

Tai biến mạch máu não (hay còn gọi là đột quỵ) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên toàn thế giới. Việc nhận biết dấu hiệu tai biến mạch máu não càng sớm thì cơ hội cứu sống và phục hồi chức năng cho người bệnh càng cao. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu rõ các biểu hiện ban đầu của căn bệnh này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận biết các dấu hiệu cảnh báo sớm, từ đó có hướng xử trí kịp thời và hiệu quả.

Tai biến mạch máu não là gì?

Tai biến mạch máu não xảy ra khi quá trình cung cấp máu lên não bị gián đoạn hoặc giảm nghiêm trọng, khiến các tế bào não thiếu oxy và dinh dưỡng, bắt đầu chết chỉ sau vài phút. Có hai loại tai biến chính:

• Nhồi máu não (đột quỵ do thiếu máu cục bộ): chiếm khoảng 80–85% trường hợp, xảy ra khi mạch máu bị tắc nghẽn do cục máu đông.

• Xuất huyết não (đột quỵ do chảy máu não): chiếm khoảng 15–20%, do vỡ mạch máu não gây chảy máu vào nhu mô não.

Cả hai dạng đều nguy hiểm và cần can thiệp y tế khẩn cấp để hạn chế tổn thương não.

Dấu hiệu tai biến mạch máu não thường gặp

Mặt méo, miệng lệch

Một trong những biểu hiện sớm và dễ nhận thấy nhất là khuôn mặt bị lệch, méo một bên. Khi người bệnh cười hoặc nói, miệng sẽ không cân đối, có xu hướng kéo sang một bên, mắt nhắm không kín. Đây là dấu hiệu tổn thương thần kinh mặt do thiếu máu não.

Yếu hoặc liệt nửa người

Người bị tai biến thường có biểu hiện yếu, tê bì hoặc mất hoàn toàn khả năng vận động một bên tay, chân. Cảm giác như “một bên người nặng trịch”, tay rơi, không thể cầm nắm đồ vật hoặc bước đi loạng choạng. Đây là dấu hiệu rõ rệt cho thấy vùng não điều khiển vận động bị tổn thương.

Nói ngọng, khó nói hoặc không nói được

Một dấu hiệu rất phổ biến khác là người bệnh đột nhiên nói lắp, nói ngọng, khó hiểu, hoặc không thể diễn đạt được suy nghĩ. Người thân nên yêu cầu bệnh nhân nói một câu đơn giản để kiểm tra khả năng phát âm.

Mất thăng bằng, choáng váng

Người bị tai biến có thể bị chóng mặt, mất phương hướng, không thể đứng vững hoặc dễ ngã. Một số trường hợp còn cảm thấy buồn nôn, đi không vững, mất khả năng điều phối động tác.

Rối loạn thị lực

Mắt mờ, nhìn đôi, nhìn không rõ hoặc mất thị lực đột ngột ở một bên mắt cũng là dấu hiệu đáng lo ngại. Nhiều người nhầm lẫn đây là triệu chứng thông thường nhưng thực chất có thể là biểu hiện của đột quỵ vùng chẩm não.

Nhức đầu dữ dội

Đây là dấu hiệu phổ biến trong tai biến xuất huyết não. Người bệnh có thể than đau đầu đột ngột, dữ dội, không giống các cơn đau đầu thông thường. Kèm theo đó là buồn nôn, nôn ói, hoặc thậm chí là mất ý thức.

Các dấu hiệu đặc biệt ở người lớn tuổi

Người cao tuổi thường có triệu chứng mơ hồ hơn, dễ bị nhầm lẫn với biểu hiện của tuổi già. Một số dấu hiệu đặc biệt cần lưu ý:

• Ngủ gà, phản xạ chậm
• Thay đổi tính cách, dễ cáu gắt
• Đột ngột lú lẫn, quên tên người thân
• Lơ mơ, mắt lờ đờ

Khi xuất hiện những biểu hiện này, cần đưa người bệnh đi khám ngay để loại trừ nguy cơ tai biến.

Nên làm gì khi nghi ngờ tai biến?

Nếu phát hiện người thân có các dấu hiệu trên, hãy:

• Gọi cấp cứu 115 ngay lập tức
• Không để bệnh nhân tự di chuyển hoặc ăn uống
• Giữ người bệnh nằm nghiêng nếu có dấu hiệu nôn ói
• Ghi nhớ thời điểm bắt đầu xuất hiện triệu chứng – rất quan trọng trong việc điều trị bằng thuốc tiêu huyết khối

Thời gian “vàng” để can thiệp hiệu quả là trong 3–6 giờ đầu kể từ khi phát hiện dấu hiệu đầu tiên.

Phòng ngừa tai biến mạch máu não

Tai biến mạch máu não tuy nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh nếu bạn duy trì một lối sống lành mạnh. Một số biện pháp hữu ích gồm:

• Kiểm soát huyết áp, mỡ máu và đường huyết ổn định

• Tập thể dục nhẹ nhàng mỗi ngày

• Ăn uống lành mạnh, hạn chế muối, mỡ động vật

• Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia

• Kiểm tra sức khỏe định kỳ

• Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ tuần hoàn máu và phòng ngừa đột quỵ như natto cotisin – viên uống chiết xuất từ enzyme nattokinase, giúp ngăn ngừa cục máu đông và hỗ trợ tuần hoàn máu hiệu quả.

Hiện nay, natto cotisin chính hãng đang được phân phối tại nhiều nhà thuốc lớn trên toàn quốc, trong đó có Nhà thuốc Bảo Châu – địa chỉ uy tín chuyên cung cấp các sản phẩm chăm sóc sức khỏe chất lượng, được nhiều người tin dùng.

Kết luận

Tai biến mạch máu não có thể đến bất ngờ nhưng hậu quả để lại lại vô cùng nghiêm trọng. Vì vậy, việc nhận biết dấu hiệu tai biến mạch máu não càng sớm càng tốt sẽ giúp bạn hoặc người thân có cơ hội sống sót và phục hồi cao hơn.