Đặc điểm và công dụng của câu kỷ tử

Cây cau kỷ tử được ví như tinh hoa của đất trời. Loài cây này đã được sử dụng và lưu truyền rộng rãi ở các nước châu á. Cách đây 2500 năm con người đã biết sử dụng loại cây này để làm dược thảo và thực phẩm. Kỷ tử sau khi chín và phơi khô thường có màu đỏ. Kỷ tử toàn thân đều có thể làm thuốc như lá để nấu canh, rễ để làm thuốc và quả sử dụng trong các món ăn bài thuốc.

Đặc điểm và công dụng của câu kỷ tử

Theo đông y kỷ tử có vị ngọt, tính bình vào hai đường kinh là can và thận âm và dưỡng huyết. Nhờ bổ thận âm như vậy nên có thể chữa các bệnh choáng váng, hoă mắt và làm sáng mắt ở nhiều đối tượng. Ngoài ra nó còn chứa đau lưng, mỏi gối, các bệnh sinh lý như di tinh, liệt dương. Nó cùng được chứng minh là có khả năng giảm lượng đường huyết rất thích hợp cho người bị tiểu đường.

Can thận âm ưu thường sinh nội nhiệt làm hỏa bốc lên gây giảm thị lực và ù tai. Qủa kỷ tử này giúp cho các trường hợp âm hư nên chữa được các chứng này.

Lợi ích của kỷ tử:

– Giúp sáng mắt

– Chống trầm cảm

– Giải độc gan

– Tăng cường hệ miễn dịch

– Làm đẹp

– Tăng cường tuổi thọ

Đặc tính: cây cao khoảng 1,2 – 1,5 mét, chịu lạnh và chịu hạn tốt, chịu được đất nhiễm mặn. Dễ trồng hơn rau ngót chỉ cần đất tơi xốp cắm cây con xuống là có thể sống tốt. Phù hợp với nhiều loại đất ở nước ta trừ đất đỏ bazan. Cây có thể sống được tới 15 năm, sau 3 năm cho quả màu đỏ.

Cách dùng câu kỷ tử

Nấu chè: chè sâm bổ lượng, chè hạt sen

Ăn sống: mỗi ngày ăn 25 – 30g câu kỷ tử.

Làm trà: dùng 25 – 30g câu kỷ tử đun với nước để uống như trà, nên ăn cả cái.

Salad: có màu sắc đẹp vị chua, ngọt nên sử dụng chung với các loại rau xanh rất ngon miệng.

Ngâm rượu:

– Độc vị kỷ tử: kỷ tử 1kg, rượu trắng 5 lít ngâm 2 tuần là có thể sử dụng được, mỗi bữa dùng 1 – 2 ly nhỏ.

– Tăng cường sinh lý: 1kg nhục thung dung, 1kg câu kỷ tử, 10 lít rượu trắng 40 độ. Ngâm sau một tháng là có thể sử dụng, mỗi bữa dùng 1 – 2 ly nhỏ.

Làm bánh: hiện nay rất nhiều loại bánh sử dụng kỷ tử bỏ vào nhân bánh giống như táo tàu hay đậu đen, đậu xanh.

Đối tượng sử dụng

– Người mắc bệnh di tinh, mộng tinh.

– Bệnh nhân tiểu đường.

– Người gầy yếu xanh xao dùng để bồi bổ.

– Người mắc bệnh về phổi và đường hô hấp.

– Người già mắc chứng mắt mờ, chân tay tê mỏi, thận âm hư.

– Người thừa cân béo phì, béo bụng, phụ nữ sau sinh

Trong đông y thì được phối hợp với các vị thuốc khác để bồi bổ cơ thể. Thường thấy nhất là gà hầm thuốc bắc luôn có mặt kỷ tử.

Trong 10 năm trở lại đây rất nhiều nước phương tây đã ứng dụng kỷ tử vào các món ăn, bài thuốc thường ngày. Họ tin rằng kỷ tử có rất nhiều vitamin A và carotene nên hỗ trợ rất tốt cho thị lực con người.

Đồng thời trong quả kỷ tử có chứa rất nhiều chất chống oxy hóa. Vì thế có thể dùng kỷ tử để tăng sức đề kháng và ngăn ngừa các bệnh ung thư. Trong các cuộc nghiên cứu hiện đại còn chỉ ra kỷ tử góp phần bảo vệ gan. Đồng thời giúp phục hồi cho các trường hợp gan nhiễm mỡ.

– Rễ kỷ tử: vỏ của rễ kỷ tử gọi là địa cốt bì có vị ngọt, tính hàn đi vào hai kinh phế và thận. Có công dụng chữa ho, sốt, xuất huyết, chữa lở loét…

– Lá kỷ tử: có thể mua ở chợ để nấu canh chữa các bệnh nhiệt như là ho, sốt.

– Hạt kỷ tử: dùng để nấu trà và làm thuốc.

Lưu ý:

Tuy nó là một loại thực phẩm và vị thuốc lành tính nhưng có tác dụng hạ huyết áp và hạ đường huyết. Nên những người đang sử dụng thuốc điều trị tiểu đường, huyết áp cần tham vấn ý kiến của bác sỹ.

Trồng câu kỷ tử tại nước ta

Với nhiều tác dụng nổi bật như quả dùng làm thuốc, thực phẩm, lá dùng nấu canh. Hoa đẹp màu tím, quả màu đỏ rất đẹp có thể dùng làm cảnh. Vậy nhiều người đặt ra câu hỏi là có thể trồng câu kỷ tử tại nước ta không.

Câu kỷ tử xuất xứ từ Trung Quốc ở các tỉnh Cam Túc, Hà Bắc… Phẩm chất tốt nhất khi được trồng tại Tây Tạng. Ở mỹ người ta cũng trồng được câu kỷ tử nên có thể nói câu kỷ tử phù hợp với nhiều loại khí hậu. Tuy nhiên giá trị kinh tế không thực sự cao 1kg kỷ tử khô có giá khoảng 300.000đ. Trồng 3 năm mới cho đợt quả đầu tiên, năng suất cao hơn ở các vùng khí hậu lạnh.

Cách trồng:

– Gieo hạt: ngâm hạt vào nước ấm khoảng 3 – 4 tiếng sau đó bỏ hạt này vào ly đất nhỏ. Sau 3 – 4 ngày sẽ mọc ra các cây con, ta tiến hành mang cây con này ra ngoài đất trồng. Có một vài shop giống cây trồng lớn có cung cấp hạt giống loại cây này.

– Tách bụi: ta tiến hành tách các cây nhỏ từ bụi lớn mang ra trồng, là loại cây khá dễ sống. Lưu ý cần làm đất tơi xốp, đóng thành ụ để tránh ngập úng. Có thể bón lót thêm một ít phân hữu cơ để cây phát triển tốt hơn.

Bài viết liên quan:

– Công dụng và cách chế biến hà thủ ô chuẩn

– Bạch tật lê vị thuốc tăng cường sinh lý tốt nhất